Hooggevoeligheid als kracht

Zelfs een geforceerde grijns krijg ik niet op mijn gezicht geplakt. Steunend op mijn rechterbeen, de knie gebogen en mijn linkerbeen lang gestrekt naar achteren, buig ik ver door mijn heupen. Mijn vingertoppen zijn aan weerszijden van mijn lichaam op de grond, de ellebogen gebogen, terwijl ik mijn bovenlichaam van links naar rechts laat wiegen.
De kalme stem van de yogaleraar helpt mij niet als hij zegt op zoek te gaan naar de plek in jezelf waar het vredig is.
Het heeft best lang geduurd voordat ik de filosofie achter yoga begreep. Er is heel wat verzet, frustratie en energie verbruikt om te beseffen hoe ik hooggevoeligheid kon gaan zien als kracht in plaats van als last. Want hoe kun je het positief beschouwen dat je uitgeput, overprikkeld en het liefst om 20.00 uur naar bed gaat?
Het is de weg
Een proces waar je doorheen gaat heeft veel voordelen. Men zegt dikwijls, het is de weg die je wijzer maakt, niet je doel aan het einde van die weg. Op die weg zie je van alles: jouw beren op de weg – je angsten en onzekerheden. Zijwegen die je inzichten kunnen geven of helpers die je de goede kant opsturen. Dat pakketje van verschillende mooie en minder mooie ervaringen zegt heel veel over jouw doel en over hoe daar te komen. Net als toen ik ploeterend op het yogamatje het licht zag: als ik mezelf volledig wil zijn moet ik ook de uitdagingen omarmen.
Je kunt de wereld om je heen niet veranderen, wel de manier waarop je de wereld waarneemt.
In mijn praktijk, maar eigenlijk overal in mijn dagelijks leven ontmoet ik mensen die aangeven veel last te ervaren van hun hooggevoeligheid (HSP).
Jarenlang was het mijn wens om mijn hooggevoeligheid om te zetten van een last in een kracht. Wat is hooggevoeligheid precies, hoe kan het jou beperken en hoe kun je het tot je kracht maken?
Waarin onderscheid hooggevoeligheid zich van niet-hooggevoelig zijn?
Er wordt geschat dat zo’n 15-20% van de mensen hooggevoelig is. Er zijn al verschillende onderzoeken gedaan naar hooggevoeligheid. Er wordt vaak veronderstelt dat een hooggevoelig persoon meer prikkels binnenkrijgt dan een niet-hooggevoelig persoon. Zouden minder gevoelige mensen dan minder zien, horen, voelen, ervaren, ruiken? Mij lijkt dat een eenzijdige benadering.
Recente onderzoeken zoals die van Prof. Dr. Elke van Hoof (over hoogsensitiviteit: ik weet wat het is om je anders te voelen) wijzen uit dat niet-hooggevoelige mensen een filter in het informatieverwerkingssysteem in de hersenen hebben. Het filter beslist welke informatie binnenkomt afhankelijk van de activiteit die wordt uitgevoerd.
Hooggevoelige mensen hebben zo’n filter niet en alle prikkels komen op elk willekeurig moment binnen. Dat maakt dat hooggevoelige mensen zich meer bewust zijn van zintuigelijk prikkels dan niet-hooggevoelige mensen.
Veel voorkomende kenmerken van hooggevoeligheid zijn:
- Het in de ogen van anderen altijd goed willen doen.
- Perfectionistisch naar jezelf zijn.
- Sterke behoefte aan harmonie om te kunnen ontspannen.
- Een groot hart en een groot rechtvaardigheidsgevoel.
- Stress bij veranderingen en overrompeld op plekken waar veel mensen zijn.
- Intens genieten van kleine dingen.
- Snel vol zitten en vermoeid of gespannen zijn.
- Er is een sterke behoefte aan vrijheid en autonomie.
- Moeite met moeten presteren, al helemaal in het bijzijn van anderen.
- Meerdere dingen tegelijk doen is lastig.
- Eigen grenzen voelen en bewaken is een uitdaging omdat de behoeften en wensen van de omgeving duidelijk binnenkomen en ook de aandacht ‘moeten’ krijgen.
Het stopt niet bij dit lijstje kenmerken, er zijn er nog veel meer te bedenken. Daarnaast komt hooggevoeligheid voor bij mensen die introvert zijn, extravert of er tussenin. De een staat open voor alle prikkels en zoekt constant naar nieuwe ervaringen en sensaties met als gevolg dat je systeem, je energie en lichaam overbelast raakt. De ander trekt zich meer terug bij alles wat er gebeurt en pakt alle spanningen, emoties en sferen uit de omgeving op en trekt het zijn systeem binnen alsof het eigen is. Of wordt angstig om überhaupt deel te nemen aan interactie en voelt zich naast het leven staan. Het kan interessant zijn om te bekijken welke kenmerken bij jou passen en welke lichamelijke reacties je daarbij ervaart.
Emoties of gevoelens?!
Emoties ontstaan wanneer iets je raakt, en zijn vaak een lichamelijke reactie op iets wat je raakt. Ze zijn vaak kortdurend en heftig.
Gevoelens blijven langer en zijn vaak minder heftig. Denk hierbij aan gevoelens van tevredenheid, dankbaarheid of tekortschieten, afwijzing. Gevoelens staan vaak in contact met het hart en gaan dieper. Emoties kunnen je letterlijk overvallen, zoals verdriet of boosheid.
Mensen die hooggevoelig zijn, ervaren vaak veel bij zichzelf, maar ook bij anderen. Emoties en gevoelens van anderen worden in het lichaam, het energieveld en de gedachten ervaren. Zo kun je bij iemand een diep verdriet voelen zonder dat diegene iets uitspreekt (=gevoel van de ander) of kun je last van je maag krijgen wanneer iemand ineens in tranen bij je uithuilt, en ervaar je zo de emotie van de ander in je lichaam.
De dieptes en worstelingen van hooggevoeligheid
Veel voelen wat ongefilterd binnenkomt gedurende de dag kan veel losmaken en je doen twijfelen aan jezelf. Wil je hier wel zijn op een plek waarbij je amper bij jezelf kan blijven? Waarin je niet kan uitleggen aan jouw omgeving hoe jij je voelt, hoe het is om pijn te hebben in je buik als je op een feestje bent, of opeens vol verdriet zit en een down gevoel, wat je niet kunt plaatsen maar je wel volledig overrompeld.
Je kunt denken dat je onstabiel bent als persoon, met wisselende moods en altijd die vermoeidheid en volheid die om je heen hangt.
Misschien zie je het wel eens niet meer zitten om hier te zijn, op een plek waar alles razendsnel gaat, er beslist wordt met het hoofd en geacht wordt dat iedereen meedraait in het systeem. Voel jij de vrijheid nog wel in jezelf en de ruimte om anders te kiezen? Of nemen de golven je keer op keer mee tot grote hoogtes en oneindige dieptes, zonder rustpunt, zonder stil midden?
Je bent niet alleen. En je mag gaan beseffen dat meer dan de helft van alles wat jij in jouw lichaam, gedachten, emoties binnenkomt, je oppakt van mensen, sferen en situaties om je heen.
En te midden van een storm die nooit gaat liggen, lijkt voelen wie jij werkelijk bent en wat jij nodig hebt een onmogelijke opgave…
Hooggevoeligheid als kracht
Er zijn oefeningen, tools, trainingen, meditaties om te leren bij jezelf thuis te komen. Om te gaan kiezen voor wat jij nodig hebt. Om jouw mooie hart te gaan openen voor wat jij verlangt. De belangrijkste tool is om te leren gronden, te leren landen in jouw lichaam. Dat kan heel spannend voelen op een plek (deze aarde, jouw gezin, jouw woonomgeving, je huwelijk, jouw lichaam, etc.) waar je veel angst en onveiligheid hebt gevoeld.
In mijn praktijk kan ik je begeleiden om meer veiligheid en stabiliteit te gaan ervaren, zodat evenwicht kan ontstaan en jij alles kunt aanwenden voor jezelf wat je nodig hebt en jou verrijkt.
Het landen in je je lichaam, is vaak moeilijk want mensen die heel veel voelen, vinden het veiliger om in hun hoofd of energieveld te zijn (buiten het lichaam dus). Je kunt dat merken doordat het lijkt alsof er veel aan je voorbij gaat, je geen grip hebt op wat er om je heen gebeurt, je je niet kunt concentreren en niet stabiel voelt in jezelf. Het heeft invloed op je ademhaling, je spijsvertering (last van je buik, darmen, onderrug) en ook heeft het invloed op jouw emotionele gesteldheid die kan schommelen en veel dips ervaart.
Dit ‘landen’ kun je doen door bewust verbinding te maken met de aarde. Dat noem je gronden of aarden en er zijn allerlei soorten, typen, lengtes aan meditaties over te vinden, zoals op YouTube.
Hooggevoeligheid kan pas worden benut en gezien als een prachtige eigenschap als je begint met meer te kiezen voor jezelf en jouw belangen. Het aanpassen en meebewegen met alles en iedereen is een grote valkuil van veel voelen en houd je weg bij jouw mooie veelzijdige energie.
Ben je benieuwt naar hoe ik je hierin kan ondersteunen? Ik hoor heel graag van je. Bekijk gerust het hele aanbod op de website, of lees meer over Coaching via de knop hieronder.